Xuân Thọ (Köln, CHLB Đức): NGÀY TỴ NẠN THẾ GIỚI

Ai cũng biết kế hoạch Marshall của Mỹ đã đưa châu Âu từ một đống hoang tàn sau chiến tranh thế giới II thành một khu vực thịnh vượng và phát triển. Nhưng người Âu, từ trên xuống dưới đều muốn điều đó và họ đủ sức, đủ tâm làm việc đó.

Mình đã mấy lần qua các nước châu Phi francophone để kiếm ăn (vì ở đó, ai biết tiếng Pháp mới có cơ hội, ít bị cạnh tranh bởi đám kỹ nghệ anh ngữ, nhất là các cty nhỏ). Châu Phi được thiên nhiên ưu đãi vô cùng, đến nay vẫn là châu lục còn nhiều vùng hoang dã nhất, nhiều tài nguyên nhất. Giới cầm quyền đều là những kẻ học ở châu Âu về, có gốc gác phú quý, nói tiếng Pháp như gió, nhưng tham lam và đểu giả. Đểu giả vì chúng không ngu độn, thậm chí rất hiểu biết, nhưng cố tình để đất nuớc nghèo nàn, bắt dân chúng sống trong nghèo đói bần hàn để dễ cại trị. Chúng sẵn sàng phát động các cuộc chiến tranh bất cứ lúc nào để tranh giành tài nguyên, tranh giành quyền lực.

Một bộ trưởng xứ Guinea Ecuatorial (Guinea xích đạo) (1), khoe tốt nghiệp ở Paris và Barcelona, nói với tụi mình:

- Chúng tôi thích hợp tác với Trung Quốc hơn với các cty châu Âu các ông, vì giá họ tốt hơn nhiều. Các ông biết không, họ sang đây làm việc bảy ngày trên bảy, các ông thì nghỉ mất hai ngày trong tuần !

Vì biết là không thể đánh thức kẻ giả vờ ngủ nên mình chỉ trao đổi với anh bạn kỹ sư trưởng đài Truyền hình Malabo sau đó:

-Tụi mình nếu có làm thì chỉ cử các kỹ sư chủ chốt sang, còn mọi việc sẽ kêu các cty bản địa làm. Sau khi tụi mình rút đi, các bạn sẽ học đựoc cách làm và tự quản lý được các công trình đó. Làm việc với công ty Âu, công nhân của các bạn sẽ được hưởng các chế độ phúc lợi và họ sẽ học cả nếp sống văn minh âu. Trung Quốc mang từ người kỹ sư đến người đánh vữa sang đây thì dân các bạn còn học vào đâu được nữa? Họ làm bảy ngày trong tuần thì dân Guinea đâu biết được quyền lợi người lao động?

Anh ta bổ sung: „Họ còn mang cả gái sang cho đám thợ đó nữa.“ Buổi tối, anh ta mời mình đi ăn và có chỉ cho xem phố „đèn đỏ tầu“ ở giữa Malabo.

Rồi anh cho mình xem Trung tâm truyền hình mà Trung Quốc đã xây dựng cách đây 5 năm. Khỏi phải bàn về chất lượng kỹ nghệ "made by Chinese", nhưng có cái bảng điện là anh sợ nhất. Anh nói: „Từ ngày có cái bảng điện này, tôi chưa bao giờ dám động tới nó“. Té ra hàng trăm cầu chì, automat ở đó đều được ký hiệu bằng chữ TQ !

Té ngửa, mình hỏi anh: Vậy sao anh lại dám nghiệm thu?

- Tôi đâu được nghiệm thu, cấp trên của tôi quyết hết mà !

Ôi thôi, khỏi phải đổ tội cho chủ nghĩa thực dân cũ của Pháp, hay thực dân mới của Trung Quốc. Chính bọn quan lại bằng cấp đầy mình kia là nguồn gốc của đói nghèo và bất hạnh, của chiến tranh và tỵ nạn. Đừng nghĩ rằng cứ đổ tiền vào đó, sẽ có văn minh, sẽ bớt đau khổ.

Quan trọng hơn, chừng nào anh kỹ sư chưa biết lên án tay bộ truởng bắt anh ta phải quản lý cái bảng điện chữ Hán kia thì mọi hy vọng đều vô nghĩa.

Có lần, nói chuyện này tại Bamako với các đồng nghiệp Mali, một tay kỹ sư trẻ đã hỏi nguợc lại một câu làm mình cứng họng: Chẳng phải Việt Nam các anh đã là ví dụ lớn nhất về dòng người tỵ nan thời hiện đại với khái niệm Boat people?

----------

(1) Là một nuớc có rất nhiều dầu hỏa. Với khoảng 1,2 triệu dân, thu nhập bình quân theo đầu người cao bằng CHLB Đức, nhưng dân chúng sống cực kỳ nghèo khổ và lạc hậu