Hy vọng chấm dứt bế tắc chính trị tại Đức

Động thái này mở ra hy vọng về việc chấm dứt 4 tháng bế tắc chính trị nghiêm trọng nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai tại nền kinh tế hàng đầu châu Âu này. 

Theo Reuters, các bên đã đạt được thỏa thuận về những vấn đề trước đó còn tranh cãi, gồm luật lao động, y tế, tài chính. Một trong những trở ngại chính cuối cùng là việc phân chia các bộ, ngành quan trọng và những vị trí lãnh đạo chủ chốt trong chính phủ-vốn luôn là vấn đề gai góc, cũng đã được giải quyết.

Bản thỏa thuận nêu rõ, bà Angela Merkel, đại diện liên đảng CDU/CSU tiếp tục đảm nhiệm vị trí thủ tướng, trong khi vị trí phó thủ tướng sẽ do SPD phụ trách. Ngoài ra, liên đảng CDU/CSU cũng sẽ đảm nhận vị trí lãnh đạo một số bộ, ngành chủ chốt trong nội các mới. CDU sẽ tiếp nhận lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Kinh tế và Năng lượng, Bộ Giáo dục và Nghiên cứu, Bộ Nông nghiệp, Bộ Văn hóa và Truyền thông cũng như Bộ Phụ trách vấn đề người nhập cư. Vị trí lãnh đạo các bộ: Nội vụ, Xây dựng, Giao thông và Cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, Bộ Phát triển và Hợp tác kinh tế sẽ do CSU đảm trách. Ngoài ra, vị trí Chánh văn phòng Thủ tướng Đức cũng thuộc về liên đảng CDU/CSU.

Trong khi đó, đảng trung tả SPD sẽ đứng đầu Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Bộ Lao động và Xã hội, Bộ Tư pháp, Bộ Gia đình và Bộ Môi trường, Bộ Bảo vệ thiên nhiên và An toàn hạt nhân. Chủ tịch SPD Martin Schulz cho biết, sẽ từ chức chủ tịch đảng và nhấn mạnh mong muốn trở thành Ngoại trưởng Đức trong chính phủ mới của Thủ tướng Angela Merkel.

Đánh giá về thỏa thuận mới đạt được nói trên, Thủ tướng Đức Angela Merkel nhấn mạnh đây có thể là “nền tảng cho một chính phủ ổn định và xuất sắc mà đất nước chúng ta đang rất cần lúc này cũng như nhiều nước khác kỳ vọng”. 

Theo đánh giá của giới quan sát, việc SPD được trao quyền phụ trách ba bộ quan trọng là Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, Bộ Lao động và Xã hội và chủ tịch đảng này trở thành tân Ngoại trưởng là thắng lợi lớn đối với SPD và bản thân ông Martin Schulz. Ở chiều ngược lại, đây có thể coi là sự nhượng bộ rất lớn từ phía CDU và bà Angela Merkel. Kết quả này phản ánh những phát biểu trước đó của Thủ tướng Đức, rằng: "Mỗi người trong chúng ta sẽ có lúc phải đưa ra những thỏa hiệp đau đớn và tôi đã sẵn sàng cho điều đó". Theo bà Angela Merkel, các cuộc đàm phán thành lập chính phủ kéo dài đã ảnh hưởng tới thị trường và tâm lý các nhà đầu tư, do đó, việc nhanh chóng đạt được một thỏa thuận chính là điều cần thiết nhất trong lúc này. Bà Angela Merkel nhận thức rõ được hậu quả của viễn cảnh hai bên không thể đạt được một thỏa thuận chung. Khi đó, những khát vọng hoàn thành nhiệm kỳ thủ tướng thứ tư liên tiếp của bà sẽ bị hủy hoại.

Mặc dù vậy, thỏa thuận liên minh cuối cùng phải được hơn 440.000 đảng viên của SPD trên toàn quốc thông qua. Hiện tại, một số nhóm trong SPD đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc tái lập chính phủ đại liên minh với CDU/CSU như nhiệm kỳ vừa qua. Tuy nhiên, triển vọng tăng chi tiêu của chính phủ, trong đó có nguồn đầu tư cho các dự án giáo dục và kỹ thuật số hóa, có thể làm dịu quan điểm của một số đảng viên cánh tả trong SPD. Chủ tịch SPD Martin Schulz đã bày tỏ sự lạc quan khi cho rằng ông có thể thuyết phục các thành viên trong đảng ủng hộ thỏa thuận liên minh vừa đạt được. Cuộc bỏ phiếu lấy ý kiến các thành viên trong đảng SPD sẽ được bắt đầu từ ngày 20-2 đến 2-3 tới và ban lãnh đạo đảng SPD sẽ công bố kết quả vào ngày 4-3.

Hoàng Vũ